Các loại bảo hiểm ở Việt Nam

Về cơ bản thì bảo hiểm là một thứ phí giống như phí giữ xe vậy. Mình sợ mất xe thì mình phải trả phí giữ xe. Mình sợ mất tiền thì mình trả phí bảo hiểm. Khi tham gia bảo hiểm thì mình đóng một khoản phí để khi có rủi ro sẽ nhận được số tiền bảo hiểm. Khoản phí đó dùng để chia sẻ rủi ro giữa những người cùng tham gia bảo hiểm: người gặp rủi ro nhận tiền của những người không gặp rủi ro. Mua bảo hiểm mà không gặp rủi ro cũng giống như đem tiền đi làm từ thiện.

Tiền đóng bảo hiểm cũng giống tiền mua vé số ở chỗ tiền của nhiều người góp lại đưa cho một số ít người. Nhưng bảo hiểm và xổ số khác nhau ở chỗ: người mua vé số muốn được nhận tiền thưởng, người tham gia bảo hiểm không mong nhận tiền bồi thường.

Bảo hiểm có thể bảo vệ số tiền  ta đang có và cả số tiền ta chưa có (tức là số tiền sẽ làm ra trong tương lai).

Khi xem bảo hiểm là phí thì mình phải tính sao cho tốn ít phí nhất mà vẫn đạt mục đích bảo hiểm.

Bảo hiểm sẽ giúp ta đỡ thiệt hại về tài chính khi có rủi ro xảy ra, chứ bảo hiểm không ngăn ngừa rủi ro. Bảo hiểm chỉ nhận giúp ta khi rủi ro chưa xảy ra và chưa có dấu hiệu của rủi ro; do đó ta chỉ mua bảo hiểm khi còn mạnh khoẻ, khi không còn khoẻ thì khó mua được bảo hiểm.

Những rủi ro liên quan đến người mà làm thiệt hại tài chính gia đình là bệnh tật, tai nạn, mất sớm, thất nghiệp. (Còn những rủi ro liên quan đến tài sản như nhà, xe thì cũng làm thiệt hại tài chính, lại cần loại bảo hiểm khác).

Bảo hiểm cần cho cuộc sống giống như phao cứu sinh cần cho hành khách trên sông biển. Không phải thuyền nào cũng sẽ chìm, nhưng khi chìm mà không có phao thì nguy. Không phải ai cũng sẽ gặp rủi ro, nhưng khi gặp rủi ro mà không có đủ tiền thì mạt.

Các loại bảo hiểm ở Việt Nam liên quan đến con người có: bảo hiểm phi nhân thọ và bảo hiểm nhân thọ.

Bảo hiểm phi nhân thọ 

Có các loại như bảo hiểm y tế, bảo hiểm tai nạn, bảo hiểm tử vong. Bảo hiểm phi nhân thọ thường có thời hạn một năm, không có giá trị hoàn lại (nghĩa là công ty bảo hiểm không trả lại tiền khi hết hạn hợp đồng). Bảo hiểm phi nhân thọ thường được bán theo từng gói với số tiền bảo hiểm đã định, muốn mua số tiền khác cũng không được (trừ trường hợp mua tập thể thì có thể thương lượng gói riêng).

Bảo hiểm nhân thọ 

Bảo hiểm nhân thọ - một trong các loại bảo hiểm ở Việt Nam

Có các loại như bảo hiểm tử vong, bảo hiểm tai nạn, bảo hiểm bệnh nghiêm trọng. Bảo hiểm nhân thọ thường có thời hạn dài, có giá trị hoàn lại. Giá trị hoàn lại của bảo hiểm nhân thọ là khoản tiền khách hàng nhận được khi không có rủi ro, là kết quả của việc tiết kiệm, tích luỹ khi đóng phí bảo hiểm. Lợi nhuận của việc tiết kiệm bằng bảo hiểm thường hơi thấp hơn lợi nhuận gửi ngân hàng vì việc đầu tư của các công ty bảo hiểm thận trọng hơn ngân hàng, thận trọng hơn thì lợi nhuận thấp hơn nhưng an toàn hơn. An toàn hơn ở chỗ là giá trị hoàn lại được bảo đảm toàn bộ, trong khi tiền gửi ở ngân hàng chỉ được bảo đảm đến 50 triệu đồng cho mỗi người.

Chỉ riêng khoản tiết kiệm ở bảo hiểm nhân thọ có lợi nhuận thấp hơn ngân hàng rồi, tiền đóng vào bảo hiểm lại còn phải trích một phần cho mục đích chia sẻ rủi ro nữa, nên lợi nhuận chung còn thấp hơn ngân hàng đáng kể. Do đó người mua bảo hiểm mà so mức lợi nhuận giữa bảo hiểm và ngân hàng, và quên mục đích bảo hiểm, sẽ hết muốn mua nữa. Người ta quên rằng bảo hiểm và tiết kiệm là hai dịch vụ khác nhau, khó so sánh được.

Đối với những người khó giữ tiền, tuy tiết kiệm bằng bảo hiểm nhân thọ thì lợi nhuận thấp hơn ngân hàng nhưng lại cho kết quả tốt hơn ngân hàng vì tiết kiệm bằng bảo hiểm là việc tiết kiệm có kỷ luật: cứ đúng hạn là có người nhắc nộp tiền, không tiện rút ra trước hạn. Nhờ tính kỷ luật đó mà người tham gia bảo hiểm tránh được các cám dỗ tiêu dùng, đỡ quên nộp tiền vào ngân hàng, đỡ rút tiền khi bị khuyến mãi dụ dỗ. Nếu thu nhập của bạn đủ sống mà tài sản của bạn không tăng lên như đồ thị trong trang Tích luỹ tài sản thì bạn thuộc nhóm người khó giữ tiền, nhóm đó chiếm hơn 90% dân số Việt Nam.

Các loại bảo hiểm linh hoạt

Những sản phẩm bảo hiểm nhân thọ thiết kế theo kiểu truyền thống (kiểu cũ) là giá trị hoàn lại gần bằng số tiền bảo hiểm làm cho người tham gia bảo hiểm bị buộc phải tiết kiệm tương đương với số tiền bảo hiểm rủi ro. Sản phẩm kiểu cũ cũng cố định về thời hạn hợp đồng, thời hạn đóng phí.

Về sau có những sản phẩm bảo hiểm nhân thọ linh hoạt giữa hai mục đích bảo hiểm và tích luỹ, người tham gia bảo hiểm tự chọn số tiền bảo hiểm và giá trị hoàn lại khác nhau, tự quyết định thời hạn bảo hiểm, thời hạn đóng phí. Khách hàng có thể chọn số tiền bảo hiểm cao và giá trị hoàn lại thấp để đóng phí thấp, phần tiền tiết kiệm còn lại đem gửi vào chỗ nào có lãi suất cao và an toàn. Tất nhiên muốn được tối ưu như vậy thì khách hàng hoặc tư vấn viên tài chính phải thật hiểu về kế hoạch tài chính để chọn đúng kế hoạch tích luỹ và kế hoạch bảo hiểm sao cho dù có rủi ro hay không thì gia đình vẫn có đủ số tiền vào lúc cần dùng đến. Nghĩa là phải thực hiện song song hai kế hoạch để có cùng một kết quả như sản phẩm bảo hiểm truyền thống ở trên với số tiền bỏ ra ít hơn.

Bạn có thể nhận thấy các loại bảo hiểm ở Việt Nam cũng có sản phẩm bảo hiểm liên kết với việc đầu tư, cho người tham gia bảo hiểm cơ hội đầu tư một cách chuyên nghiệp và an toàn trên thị trường chứng khoán với lợi nhuận cao hơn lãi tiết kiệm ngân hàng (tuỳ lúc).